بیمه مهریه پارسیان
بیمه مهر مهریه پارسیان
تاریخچه مهریه در ادیان و عهد باستان
آیا مهریه از احکام تأسیسى اسلام محسوب مى شود با قبل از ظهور کتب اسلام هم رسم دادن مهریه به زنان رایج بوده است؟
آنچه
از مطالعه تاریخى حقوق زن در ادوار گذشته معلوم مى شود این است که مهریه
از ابداعات حقوق اسلام نیست و قبل از آن نیز وجود داشته است. قدیمیترین
قانونى که تاکنون شناخته شده، قانون حامورابى مى باشد که در حدود 1700 سال
قبل از میلاد مسیح تدوین شده است. قانون حامورابى شامل 282 ماده مى باشد که
150 ماده آن به زبانها زنده ترجمه شده است. طبق مواد 138 و 139 قانون
مزبور اگر زن عقیم بوده و طلاق داده شود، شوهر مکلف است که مهر و جهیزیه وى
را تسلیم کند و در صورتى که زن مهر و جهیزیه نداشته باشد، پرداخت مقدار یک
من نقره به او ضرورى است. هرگاه زن مرتکب ترک خانواده یا اعمالى از قبیل
آن شود، به لحاظ جرم ارتکابى، شوهر از تأدیه مهریه و جهیزیه معاف بوده است.
نظر به مراتب فوق معلوم مى شود که قانون حامورابى با وضع مواد خاصى درباره
مهریه آن را از احکام عقد نکاح تلقى کرده است.
در ایران باستان نیز
دختران را به محض رسیدن به سن بلوغ شوهر مى دادند که از تولید مثل جلوگیرى
نشده باشد. پدر هم با شوهر دادن دختر خود کلیه حقوقى را که بر دختر و
وظایفى را که در مقابل او داشت به شوهر انتقال مى داد و در قبال این انتقال
مبلغى پول یا مال غیر نقدى به صورت هدیه (مهریه) مى گرفت. لکن اگر بعدا
عیب مسلمى از قبیل نازا بودن در دختر دیده مى شد، شوهر مى توانست مبلغى را
که داده است، استرداد کند و زن را هم طلاق گوید.
مهریه در یونان قدیم:
در
یونان قدیم شخصیت حقوقى زن کمتر مورد توجه بود، آنچه از کتب
مربوطه برمى آید از جمله تشریفاتى که براى ازدواج در یونان قدیم صورت مى
گرفته این بوده است که پدر دختر، بدون اخذ مبلغى پول یا هدیه از طرف داماد
با انتقال حقوق خود نسبت به دختر و در نتیجه با ازدواج وى موافقت نمى
کرده.(2)
مهریه در حقوق زرتشتى:
از نوشته هاى زرتشتى چنین
برمى آید که مرد هنگامى که مى خواست با دخترى ازدواج کند، مکلف بوده است که
علاوه بر مالى که به دختر مى بخشیده مالى را نیز به پدر او تسلیم کند. از
حقوق زرتشتى در خصوص مهر مى توان نکات ذیل را استنباط کرد:
1ـ اقوام دختر هنگام نکاح او مقدارى از مال خود را که مساوى با سهم الارث دختر از مال آنها بوده است، تسلیم وى مى کردند.
2ـ
شوهر یا اقوامش مقدارى هدایا به دختر ونزدیکان او مى دادند اما معلوم نیست
که آیا اهداء اموال مزبور براى عقد نکاح ضرورى بوده است یا خیر. ولى مسلم
است که هنگام انحلال نکاح زن نمى توانسته اموالى را که متعلق به او بوده
قبل از پرداخت قروض و یا سایر تعهدات شوهر استرداد کند، یعنى در واقع
تعهدات شوهر درباره زن نیز مؤثر بوده است.
در حقوق زرتشتى زن مى
توانسته مهرى را که شوهر به او داده یا تعهد به تسلیم آن کرده است به او
ببخشد اما در صورتى که زن مهر را گرفته و بعدا عیبى از قبیل نازا بودن در
او ملاحظه مى شد، حق زن نسبت به مهر ساقط و شوهر مجاز در استرداد آن بوده
است.(3)
مهریه در آیین یهود و مسیحیت:
مهر اکنون نیز بین
اسراییلیها از ارکان عقد نکاح به شمار مى رود و کلیه فرق یهود نکاح بدون آن
را باطل مى دانند. در فرقه کاتولیک مهریه وجود ندارد، فرقه پروتستان تعیین
صداق را الزامى نمى داند ولى با موافقت زوجین و والدین، آنها مى توان صداق
را تعیین و در نکاحنامه تصریح نمود.
مهریه در عربستان قبل از اسلام:
در
عربستان قبل از اسلام زن وضع خاصى داشت و نه تنها شخصیت و حقوقى براى او
قائل نبودند بلکه اصولاً با وجودش مخالفت داشتند. به طورى که تاریخ حکایت
دارد اعراب، داشتن دختر را ننگ تلقى مى کردند و به وسایل مختلف او را از
بین مى بردند. در عربستان مهر متعلق به پدر بوده و دختر حقى به آن نداشته و
چون پدر با ترویج دختر خود و گرفتن مهر او مال خود را زیاد مى کرد، لذا
دختر را نافجه مى گفتند و تهنیت کسى که صاحب دخترى مى شد جمله (هنیئا لک
النافجه) بود. اعراب در زمان جاهلیت از تزویج دختران خود بغیر از قبیله
امتناع داشتند مگر در صورتى که داماد به پرداخت مهر زیادترى حاضر مى شد که
در این حالت پدر دختر، با ازدواج او موافقت مى نمود. حتى در خود قبیله هم
حق تقدم براى ازدواج با کسى بود که مهر بیشترى تسلیم مى کرد.
در
زمان جاهلیت رسم دیگرى نیز بود که موجب محروم شدن زن مهر مى شد. یکى از
آنهارسم ارث زوجیت و یا نکاح میراثى بود. بدین صورت که اگر کسى مى مرد
وارثان افراد از قبیل فرزندان و برادران همان طورى که ثروت او را به ارث مى
بردند، همسر او را نیز به ارث مى بردند و پسر یا برادر میت این حق را داشت
که آن زن شوهر مرده را به تزویج دیگرى درآورد و مهریه را هم خودش بگیرد و
یا او را بدون مهر جدیدى و به موجب همان مهرى که میت قبلاً پرداخته زن خود
قرار دهد.
قرآن کریم رسماً ارث زوجیت را منسوخ کرد و فرمود: «یا
ایها الذین امنوا لایحل لکم ان ترثو النساء کرهاً»: اى کسانى که ایمان
آورده اید بر شما روا نیست که زنان مورث خود را ارث ببرید در حالى که خود
آن زنان تمایل ندارند که همسر شما باشند.
مهریه در حقوق اسلام:
آنچه
از مطالعه تاریخ حقوق زن در ادوار گذشته معلوم مى شود این است که روز به
روز وضعیت زن در اجتماعات مختلف بهتر شده و به مرور زمان و ظهور تمدن، زن
امتیازات و حقوقى کسب نموده است.
پس از ظهور اسلام نیز وضعیت زن در
ردیف سایر امور اجتماعى کاملاً تغییر یافت. قران کریم هر رسمى را که موجب
تضییع مهر زنان مى شد منسوخ کرد، از جمله آن که وقتى مردى نسبت به زنش
دلسرد مى شد، او را در مضیقه و شکنجه قرار مى داد و هدفش این بود که با
سختى دادن وى او را به طلاق راضى گرداند و تمام یا قسمتى از آنچه را که به
عنوان مهر به او داده از او پس بگیرد. قران کریم در این باره مى فرماید:
«زنان را به خاطر این که چیزى از آنها بگیرید و قسمتى از مهرى که به آنها
داده اید جبران کنید، تحت مضیقه و شکنجه قرار ندهید.»
چون حقوق
اسلام اهمیت فراوانى براى نکاح قائل بوده، احکام خاصى براى آن وضع کرد که
یکى از مهمترین آن احکام مهر مى باشد. پدید آمدن مهر نتیجه تدبیر ماهرانه
اى استکه در متن خلقت و آفرینش براى تعدیل روابط زن و مرد و پیوند آنها به
یکدیگر به کار رفته است. قرار دادن مهر براى زن ایجاد شخصیت مى کند، به
نوعى که مى توان گفت ارزش معنوى مهر بیش از ارزش مادى آن است.
قانون
مهر هماهنگى با طبیعت است، از این رو که نشانه و زمینه آن است که عشق از
ناحیه مرد آغاز شده و زن پاسخگوى عشق اوست و مرد به احترام او هدیه اى
نثاروى مى کند و از این رو نباید قانون مهر که یک ماده ازیک اساسنامه کلى
است و به دست طراح طبیعت تدوین شده، به نام تساوى حقوق زن و مرد ملغى گردد.
در اسلام مسئله مهریه و پرداخت آن به قدرى اهمیت دارد که اگر شوهر زنى،
کافرشود و مهر زنش را نپردازد، دولت اسلامى او را موظف به پرداخت آن مى کند
و در صورت عدم قدرت از محل بیت المال به او مى پردازد و نیز حاکم اسلامى
بااستفاده از اختیارات خود مى تواند به طلبکارى بگوید که از طلب خود صرف
نظر نماید ولى نمى تواند زن را وادار کند که مهر خود را به شوهر خود ببخشد.
شکى
نیست که مهریه موجبى براى دلگرمى زن در اداره کانون خانوادگى بوده و زمینه
اى است جهت تأسیس آسایش فکرى او. اما متأسفانه رسم غلطى را که اخیرا در
جامعه شاهد آن هستیم و هیچ عامل بازدارنده اى نیز نتوانسته جلوى شتاب بیش
از حد آن را بگیرد، ارقام نجومى مهریه مى باشد که نه تنها باهدف تأسیس این
نهاد سازگارى ندارد بلکه مقام زن را به گونه اى نمایان مى کند که او کالایى
است که در معرض فروش واقع شده و قیمتى براى آن در نظر گرفته مى شود.
هر
چند که اصل آزادى اراده اقتضاء دارد که افراد نسبت به تعیین مبلغ مهریه با
محدودیتى مواجه نباشند اما آیا مسئولین نبایستى تدابیرى در این زمینه
بیندیشند؟
آیا عواقب ناشى از تعهدات غیر قابل اجرا، خود موجب بروز مشکلات متعدد، چه براى افراد جامعه و چه براى دستگاه قضایى، نخواهد بود؟
1- مجله زن روز، ش 1870.
2- مهریه، دکتر على آراد ص 16.
3- تقریرات تاریخ حقوق، دکتر على آبادى صفحات 63، 68، 75
پدیدآورنده: رقیه بیات
منبع:دین پژوهان :: مهر و آبان 1381، شماره 10
بیمه مهریه پارسیان
بیمه مهر مهریه پارسیان
تاریخچه مهریه در ادیانبیمه مهریه, بیمه مهریه زنان ,شرایط بیمه مهریه ,طرح بیمه مهریه, بیمه مهریه بیمه ایران ,بیمه مهریه دانا
معرفی 
نماينده ارشد شرکت بيمه پارسيان درجنوب کشور، 
"طلوع صنعت بیمه در کشورهای خلیج فارس"